کم کاری دولت در اشتغال زایی نخبه‌ها

تازه‌ترین آمار رسمی منتشر شده از نرخ بیکاری در کشور نشان می‌دهد که ۱۲.۱ درصد بیکاران، نخبگان دانشگاهی هستند، یعنی نخبه‌ها حدود یک هشتم از بیکاران کشور را تشکیل می‌دهند؛ شرایطی که با مراجعه به آمار کل بیکاران و تعداد نخبه‌های دانشگاهی بیکار می‌تواند به شفاف سازی وضعیت کنونی این قشر تاثیرگذار علمی در داخل کشور کمک کند. 
تازه‌ترین آمار رسمی منتشر شده از نرخ بیکاری در کشور نشان می‌دهد که ۱۲.۱ درصد بیکاران، نخبگان دانشگاهی هستند، یعنی نخبه‌ها حدود یک هشتم از بیکاران کشور را تشکیل می‌دهند؛ شرایطی که با مراجعه به آمار کل بیکاران و تعداد نخبه‌های دانشگاهی بیکار می‌تواند به شفاف سازی وضعیت کنونی این قشر تاثیرگذار علمی در داخل کشور کمک کند.

به گزارش «تابناک»، براساس آخرین آماری که از نرخ بیکاری و تعداد بیکاران در کشور رسانه‌ای شده است تعداد بیکاران در سه ماه نخست سالجاری, ۳ میلیون و ۳۲۲ هزار نفر بوده است که ۱۲.۱ درصد از این جمعیت یعنی ۴۰۱ هزار و ۹۶۲ نفر از آن‌ها نخبه دانشگاهی هستند.

البته برخی کارشناسان حوزه دانشگاهی در صحت و درستی آمار بیکاری نخبگان دانشگاهی تشکیک می‌کنند و می‌گویند سازوکار کنونی شناسایی نخبگان در کشور ایراداتی دارد و نمی‌توان چندان به این آمار استناد کرد.

چون تعداد نخبگان واقعی بیکار یعنی آن‌هایی که اثرگذاری ملی دارند بسیار کمتر از این ارقام است و باید در روش شناسایی کنونی نخبگان با معیارهایی، چون رتبه در کنکور و ... اصلاحاتی انجام شود.

اما واقعیت این است که ایجاد چنین شک و شبهه‌های این چنینی نمی‌تواند در حل مشکل بیکاری نخبگان کمک کند.
به نظر می‌رسد حتی اگر این محک و متر هم تغییر کند باز هم شاهد بیکاری تعداد زیادی از نخبگان دانشگاهی و مهاجرت آن‌ها به خارج از کشور خواهیم بود، زیرا مشکلات عدیده موجود در کارآفرینی و اشتغال دانشجویان بسیار فراگیر بوده و طرح چنین مسایلی فقط صورت مساله را پاک می‌کند و در حل مشکل راهگشا نیست.

درواقع وجود ۴۰۰ هزار نفر نخبه دانشگاهی بیکار در کشور گویای آن است که وضعیت اشتغال و کار آفرینی این قشر از جامعه علمی کشور در شرایط مناسبی قرار ندارد و باید دراین زمینه گام‌های موثری از سوی دولت برداشته شود.

کم کاری در ایجاد اشتغال نخبگان داخلی درحالی است که براساس اسناد بالادستی از جمله بند ۶- ج- ماده ۲ قانون «اهداف، وظایف و تشکیلات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری» جذب برگزیدگان علمی ایرانی مقیم خارج و یا داوطلبان نخبه خارجی هم از جمله برنامه‌های توسعه علمی کشور به حساب می‌آید.

البته مسئولان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری معتقدند که اقدامات مثبت بسیاری در این زمینه برداشته شده است، این مسئولان به آمار ۴۴ پارک علم و فناوری در کشور و فعالیت حدود ۶۰ هزار نفر در شرکت‌های دانش بنیان برای اثبات ادعای خود تاکید می‌کنند.

این آمار درحالی منتشر می‌شود که براساس مفاد برنامه پنجم توسعه قرار بود که تا پایان این برنامه ۶۰ هزار شرکت دانش بنیان تأسیس شود که تعداد این شرکت‌ها تازه از مرز ۳۰۰۰ گذشته است.

درواقع این تعداد پارک فناوری و همچنین فعالیت تعداد زیادی از فارغ التحصیلان دانشگاهی در شرکت‌های دانش بنیان در شرایطی که حدود یک هشتم از بیکاران کشور را نخبگان دانشگاهی تشکیل می‌دهند، نمی‌تواند امیدوار کننده باشد و مسئولان باید تلاش خود را برای کارآفرینی و اشتغالزایی این قشر اثرگذار علمی افزایش دهند.

اما سئوال این است که چه راهکار‌هایی برای اشتغالزایی و کارآفرینی نخبگان دانشگاهی پیشنهاد می‌شود؟

کارشناسان معتقدند که دولت باید تصمیمات اثرگذارتری را اجرایی کند، یکی از اقداماتی که تاحدودی می‌تواند به حل این مشکل کمک کند افزایش پذیرش و استخدام نخبگان دانشگاهی توسط سازمان‌های دولتی است اقدامی که سازمان‌های دولتی کارنامه درخشانی در آن ندارند. البته تجربه نشان داده است که ورود نخبگان به سازمان‌های دولتی چندان موفقیت آمیز نباشد زیرا این سازمان‌ها نه تنها امکان نگهداری نخبگان را ندارند بلکه درصورت ورود این نخبگان، رشد لازم نه در سازمان و نه در نخبگان رخ می‌دهد، اما با این وجود جذب نخبگان دانشجویی از سوی دولت می‌تواند کورسوی امیدی برای اشتغال تعداد زیادی از آن‌ها ایجاد کند.

یکی دیگر از گام‌های مثبتی که می‌تواند در این زمینه راهگشا باشد جذب نخبگان در دانشگاه‌ها به عنوان عضو هیات علمی است موضوعی که مسئولان وزارت علوم می‌گویند این اتفاق امکان پذیر نیست زیرا ظرفیت دانشگاه‌ها تکمیل شده است، اما در واقع حضور نخبگان در دانشگاه‌ها می‌تواند به افزایش سطح علمی آن‌ها کمک کند و باید با رفع موانع امکان حضور پررنگ نخبگان علمی در دانشگاه‌ها افزایش یابد.

اجرای دوراهکار ارائه شده پیشنهاداتی است که پیش از این هم ارائه شده بود، اما چندان جدی گرفته نشده است برهمین اساس از مسئولان خواسته می‌شود برای کاهش سیر صعودی خروج نخبگان به خارج هم راهکار‌های پیشین را جدی بگیرند هم اینکه به دنبال ارائه و اجرای راهکار‌های موثر دراین زمینه باشند.

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر